1. Gysgaça syn
Qualifiedokary hilli ýokary hilli organiki kompost önümçiligi, kompost fermentasiýa prosesinden geçmeli.Kompostlamak, ýer ulanylyşyna laýyk önüm öndürmek üçin belli bir şertlerde mikroorganizmler tarapyndan organiki maddalaryň zaýalanmagy we durnuklaşdyrylmagydyr.
Organiki galyndylary bejermegiň we dökün öndürmegiň gadymy we ýönekeý usuly bolan kompost, ekologiki ähmiýeti sebäpli köp ýurtda ünsi özüne çekdi, oba hojalygy önümçiligine-de peýda getirýär.Toprakda döreýän kesellere çüýrän komposty tohum hökmünde ulanmak arkaly gözegçilik edip boljakdygy habar berildi.Kompostlamak prosesiniň ýokary temperaturaly tapgyryndan soň, antagonistik bakteriýalaryň sany gaty ýokary derejä ýetip biler, dargamak aňsat däl, durnukly we ekinler tarapyndan siňdirilmegi aňsat.Bu aralykda, mikroorganizmleriň täsiri belli bir aralykda agyr metallaryň zäherliligini azaldyp biler.Kompostirlemegiň ekologiki oba hojalygyny ösdürmek üçin peýdaly bio-organiki dökün öndürmegiň ýönekeý we täsirli usulydygyny görmek bolýar.
Kompost näme üçin beýle işleýär?Aşakda kompost prinsipleriniň has jikme-jik beýany bar:
2. Organiki kompost fermentasiýasynyň ýörelgesi
2.1 Kompostlamak wagtynda organiki maddalaryň öwrülmegi
Organiki maddalaryň mikroorganizmleriň täsiri astynda kompostda öwrülmegini iki prosese jemläp bolar: biri organiki maddalaryň minerallaşmagy, ýagny çylşyrymly organiki maddalaryň ýönekeý maddalara bölünmegi, beýlekisi organiki maddalaryň nemlendirilmegi prosesi, ýagny has çylşyrymly ýörite organiki madda-humus öndürmek üçin organiki maddalaryň dargamagy we sintezi.Iki proses bir wagtyň özünde, ýöne ters tarapda amala aşyrylýar.Dürli şertlerde her prosesiň intensiwligi başga.
2.1.1 Organiki maddalaryň minerallaşmagy
- Azotsyz organiki maddalaryň dargamagy
Polisakarid birleşmeleri (krahmal, sellýuloza, gemiselluloza) ilki mikroorganizmler tarapyndan bölünip çykýan gidrolit fermentleri bilen monosakaridlere gidroliz edilýär.Alkogol, sirke kislotasy we oksal turşusy ýaly aralyk önümleri ýygnamak aňsat däldi we ahyrsoňy CO₂ we H₂O emele getirdi we köp ýylylyk energiýasyny çykardy.Howa çalşygy erbet bolsa, mikrobyň täsiri astynda monosakarid haýal dargap, az ýylylyk öndürer we käbir aralyk önümler-organiki kislotalary ýygnaýar.Gazdan goraýan mikroorganizmleriň ýagdaýynda CH₄ we H₂ ýaly azaldýan maddalar öndürilip bilner.
- Azot saklaýan organiki maddalardan bölünmek
Kompostdaky azotly organiki maddalara belok, aminokislotalar, alkaloidler, humus we ş.m. girýär.Humusdan başga köpüsi aňsatlyk bilen çüýrär.Mysal üçin, belok, mikroorganizm tarapyndan bölünip çykýan proteazyň täsiri bilen ädimme-ädim peselýär, dürli aminokislotalary öndürýär we ösümlikler tarapyndan siňdirilip we ulanylyp bilinjek ammiak duzy we nitrat emele gelýär.
- Fosforly organiki birleşmeleriň kompostda üýtgemegi
Dürli saprofitiki mikroorganizmleriň täsiri astynda ösümlikleriň siňdirip we ulanyp bilýän iýmitine öwrülýän fosfor kislotasyny emele getirýär.
- Kükürdi öz içine alýan organiki maddalaryň öwrülmegi
Wodorod sulfidini öndürmek üçin mikroorganizmleriň roly arkaly kompostdaky kükürdi öz içine alýan organiki maddalar.Wodorod sulfidi gazy halamaýan gurşawda toplamak aňsat we ösümliklere we mikroorganizmlere zäherli bolup biler.Wellöne gowy şemalladylýan şertlerde wodorod sulfidi kükürt bakteriýalarynyň täsiri astynda kükürt kislotasyna okislenýär we kompostyň esasy bilen reaksiýa berip, diňe wodorod sulfidiniň zäherliligini ýok etmän, ösümlikleriň siňdirip bilýän kükürt iýmitlerine öwrülýär.Badaramaz howa çalşygy şertinde H₂S-iň ýitmegine we ösümlige zäherlenmegine sebäp bolan kükürt boldy.Kompost fermentasiýasy wagtynda komposty yzygiderli öwrüp, kompostyň howa ýoly gowulaşyp biler, şonuň üçin kükürdi ýok etmek mümkin.
- Lipidleriň we ysly organiki birleşmeleriň öwrülmegi
Tanin we rezin ýaly çylşyrymly we çüýremäge haýal, iň soňky önümler hem CO₂ we suw Lignin kompostlamakda ösümlik materiallaryny (gabyk, gabyk we ş.m.) öz içine alýan durnukly organiki birleşme.Çylşyrymly gurluşy we ysly ýadrosy sebäpli dargamak gaty kyn.Gowy howa çalşygy şertinde, ysly ýadro humusyň sintezi üçin çig mallardan biri bolan kömelekleriň we aktinomisetleriň täsiri bilen kwinoid birleşmelerine öwrülip biler.Elbetde, bu maddalar belli bir şertlerde dargamagyny dowam etdirer.
Gysgaça aýtsak, kompostlanan organiki maddalaryň minerallaşmagy ekinler we mikroorganizmler üçin çalt hereket edýän iýmitler bilen üpjün edip biler, mikroblar üçin energiýa berip biler we kompostlanan organiki maddalaryň çyglylygy üçin esasy materiallary taýýarlap biler.Kompostda aerob mikroorganizmler agdyklyk edende, organiki maddalar kömürturşy gazyny, suwy we beýleki ýokumly maddalary öndürmek üçin çalt minerallaşýar, çalt we düýpli dargaýar we köp ýylylyk energiýasyny bölüp çykarýar Organiki maddalaryň dargamagy haýal we köplenç doly däl, az çykýar ýylylyk energiýasy we dargamak önümleri ösümlik iýmitlerinden başga-da, CH₄, H₂S, PH₃, H₂ we ş.m. ýaly organiki kislotalary we reduktiw maddalary ýygnamak aňsat.Fermentasiýa wagtynda kompostyň berilmegi zyýanly maddalary ýok etmek üçin mikrob işjeňliginiň görnüşini hem üýtgetmek üçin niýetlenendir.
2.1.2 Organiki maddalaryň çyglylygy
Humusyň emele gelmegi barada takmynan iki basgançaga bölüp boljak köp teoriýa bar: birinji etap, organiki galyndylar humus molekulalaryny emele getirýän çig mal emele gelende, ikinji etapda polifenol kwinona okislenýär; mikroorganizm tarapyndan bölünip çykýan polifenol oksidaz bilen, soň bolsa kinon aminokislota ýa-da peptid bilen kondensirlenip, humus monomerini emele getirýär.Fenol, hin, aminokislotanyň dürlüligi, özara kondensasiýa birmeňzeş däldigi sebäpli humus monomeriniň emele gelmegi hem dürli-dürli.Dürli şertlerde bu monomerler dürli ululykdaky molekulalary emele getirýärler.
2.2 Kompostlamak wagtynda agyr metallaryň öwrülmegi
Şäher häkimligi, kompostlamak we fermentasiýa üçin iň oňat çig mallaryň biridir, sebäbi ekinleriň ösmegi üçin baý iýmitler we organiki maddalar bar.Municipalöne şäher galyndylarynda köplenç agyr metallar bar, bu agyr metallar adatça simap, hrom, kadmium, gurşun, arsen we ş.m.Mikroorganizmler, esasanam bakteriýalar we kömelekler agyr metallaryň biotransformasiýasynda möhüm rol oýnaýar.Käbir mikroorganizmler daşky gurşawda agyr metallaryň barlygyny üýtgedip, himiki maddalary has zäherli edip, daşky gurşaw meselesine sebäp bolup biler ýa-da agyr metallary jemläp, azyk zynjyrynda jemläp biler.Emma käbir mikroblar göni we gytaklaýyn hereketler arkaly agyr metallary daşky gurşawdan aýyrmak arkaly daşky gurşawy gowulaşdyrmaga kömek edip biler.HG-nyň mikrob üýtgemegi üç tarapy öz içine alýar, ýagny organiki däl simapyň metilizasiýasy (Hg₂ +), organiki simapyň (Hg₂ +) HG0-a azalmagy, metilmercury we beýleki organiki simap birleşmeleriniň HG0-a azalmagy.Organiki we organiki simapy elementar simaba öwürmäge ukyply bu mikroorganizmlere simaba çydamly mikroorganizmler diýilýär.Mikroorganizmler agyr metallary peseldip bilmeýän hem bolsa, özgeriş ýoluna gözegçilik edip, agyr metallaryň zäherliligini azaldyp bilerler.
2.3 Kompostlamak we fermentasiýa prosesi
Kompostlamak galyndylary durnuklaşdyrmagyň bir görnüşidir, ýöne dogry temperaturany öndürmek üçin ýörite çyglylygy, howa şertlerini we mikroorganizmleri talap edýär.Temperatura 45 ° C-den ýokary (takmynan 113 gradus), patogenleri hereketsizleşdirmek we haşal ot tohumlaryny öldürmek üçin ýeterlik derejede ýokary hasaplanýar.Göwnejaý kompostdan soň galyndy organiki maddalaryň dargamak derejesi pes, birneme durnukly we ösümlikler tarapyndan siňdirilmegi aňsat.Kompostdan soň ys gaty peselip biler.
Kompostlamak prosesi köp dürli mikroorganizmleri öz içine alýar.Çig malyň we şertleriň üýtgemegi sebäpli dürli mikroorganizmleriň mukdary hem yzygiderli üýtgeýär, şonuň üçin kompostlamak prosesinde hiç bir mikroorganizm agdyklyk etmeýär.Her gurşawyň özboluşly mikrob jemgyýeti bar we mikroblaryň dürlüligi daşarky şertler üýtgese-de ulgamyň çökmeginiň öňüni almak üçin kompostlaşdyrmaga mümkinçilik berýär.
Kompostlamak prosesi esasan kompost fermentasiýasynyň esasy bedeni bolan mikroorganizmler tarapyndan amala aşyrylýar.Kompostlamak bilen baglanyşykly mikroblar iki çeşmeden gelýär: organiki galyndylarda eýýäm bar bolan mikroblaryň köpüsi we emeli mikrob inokulumy.Käbir şertlerde bu ştammlar käbir organiki galyndylary dargatmak üçin güýçli ukyply we güýçli işjeňlik, çalt köpelmek we organiki maddalaryň çalt dargamagy ýaly aýratynlyklara eýe bolup, kompostlamak prosesini çaltlaşdyryp, kompost reaksiýasynyň wagtyny gysgaldyp biler.
Kompostlamak, adatça, aerob kompostlamak we anaerob kompostlamak iki görnüşe bölünýär.Aerob kompostlamak, aerob şertlerinde organiki materiallaryň dargamagydyr we metabolik önümleri esasan kömürturşy gazy, suw we ýylylykdyr;anaerob kompostlamak, anaerob şertlerinde organiki materiallaryň dargamagydyr, anaerob bölünişiniň soňky metabolitleri metan, kömürturşy gazy we organiki kislotalar ýaly köp molekulýar agram aralyklarydyr.
Kompostlamak işine gatnaşýan esasy mikrob görnüşleri bakteriýalar, kömelekler we aktinomisetlerdir.Bu üç görnüşli mikroorganizmleriň hemmesinde mezofil bakteriýalary we gipertermofil bakteriýalary bar.
Kompostlamak prosesinde mikrob ilaty aşakdaky ýaly üýtgäpdir: pes we orta temperaturaly mikrob jemgyýetleri orta we ýokary temperaturaly mikrob jemgyýetlerine, orta we ýokary temperaturaly mikrob jemgyýetleri orta we pes temperaturaly mikrob jemgyýetine öwrüldi.Kompost wagtynyň uzalmagy bilen bakteriýalar kem-kemden azaldy, aktinomisetler kem-kemden köpeldi we kompost gutarandan soň galyndy we hamyrmaýa ep-esli azaldy.
Organiki kompostyň fermentasiýa prosesini diňe dört basgançaga bölmek bolar:
2.3.1 heatingyladyş döwründe
Kompostlaşdyrmagyň başlangyç döwründe kompostdaky mikroorganizmler esasan orta temperatura we gowy atmosfera bolup, olaryň iň köp ýaýranlary bakteriýalar, spora bakteriýalary we galyndylarydyr.Kompostyň fermentasiýa prosesine başlaýarlar we gowy atmosfera şertinde organiki maddalary (ýönekeý şeker, krahmal, belok we ş.m.) güýçli dargadýarlar, köp ýylylyk öndürýärler we kompostyň temperaturasyny yzygiderli ýokarlandyrýarlar. takmynan 20 ° C (takmynan 68 gradus) 40 ° C (takmynan 104 gradus Fahrenheit) febril tapgyry ýa-da orta temperatura basgançagy diýilýär.
2.3.2 highokary temperaturada
Microyly mikroorganizmler ýyly görnüşlerden kem-kemden alýar we temperaturanyň ýokarlanmagy, adatça 50 ° C-den (takmynan 122 gradus) ýokary temperatura fazasyna çenli dowam edýär.Temperatureokary temperaturaly tapgyrda gowy ýylylyk aktinomisetleri we gowy ýylylyk kömelekleri esasy görnüşlere öwrülýär.Kompostdaky çylşyrymly organiki maddalary, sellýuloza, gemiselluloza, pektin we ş.m. bölýärler.Heatylylyk güýçlenýär we kompost temperaturasy 60 ° C-e (takmynan 140 gradus) ýokarlanýar, bu kompost işini çaltlaşdyrmak üçin gaty möhümdir.Kompostyň nädogry kompostlaşdyrylmagy, diňe gaty gysga ýokary temperatura döwri, ýa-da ýokary temperatura ýok, şonuň üçin gaty haýal ýetişmek, ýarym ýyl ýa-da has köp döwürde ýarym ýetişen ýagdaý däl.
2.3.3 Sowuklama döwründe
Temperatureokary temperaturaly döwürde belli bir döwürden soň, sellýuloza, gemiselluloza we pektin maddalarynyň köpüsi çüýräp, gaty çylşyrymly komponentleri (mysal üçin lignin) we täze döredilen humuslary galdyryp, mikroorganizmleriň işjeňligi azaldy we temperatura kem-kemden peseldi.Temperatura 40 ° C-den aşak düşende (takmynan 104 gradus), mezofil mikroorganizmler agdyklyk edýän görnüşlere öwrülýär
Sowuklama tapgyry ir gelse, kompost şertleri ideal däl we ösümlik materiallarynyň çüýremegi ýeterlik däl.Bu pursatda, kompostlamak üçin ikinji ýyladyş, ýyladyş öndürip, üýşmeleň materialy garylyp, üýşürip biler.
2.3.4 Kämillik we dökünleri gorap saklamak tapgyry
Kompostdan soň ses peselýär we kompostyň temperaturasy howanyň temperaturasyndan birneme ýokary düşýär, soň kompost berk basylmaly, netijede anaerob ýagdaýy ýüze çykýar we dökün saklamak üçin organiki maddalaryň minerallaşmagy gowşaýar.
Gysgaça aýdylanda, organiki kompostyň fermentasiýa prosesi mikroblaryň alyş-çalşy we köpelmegi.Mikrob alyş-çalşy, organiki maddalaryň dargamagydyr.Organiki maddalaryň dargamagy kompost prosesini herekete getirýän, temperaturany ýokarlandyrýan we çygly substraty guradýan energiýa öndürýär.
Başga soraglaryňyz ýa-da zerurlyklaryňyz bar bolsa, aşakdaky usullar bilen bize ýüz tutmagyňyzy haýyş edýäris:
whatsapp: +86 13822531567
Email: sale@tagrm.com
Iş wagty: 11-2022-nji aprel