Çig mallary kompostlamakda uglerody azot bilen nädip sazlamaly

Öňki makalalarda kompost önümçiliginde “uglerodyň azot gatnaşygy” ähmiýetini ençeme gezek belledik, emma “uglerodyň azot gatnaşygy” düşünjesine we ony nähili ulanmalydygyna henizem şübhelenýän okyjylar köp.Indi geleris.Bu meseläni siz bilen ara alyp maslahatlaşyň.

 

Birinjiden, “uglerodyň azot bilen gatnaşygy” uglerodyň azota bolan gatnaşygydyr.Kompost materialynda dürli elementler bar we uglerod we azot iň möhümlerinden ikisi:

Uglerod mikroorganizmler üçin energiýa berip bilýän madda, umuman alanyňda, goňur şeker, pekmez, krahmal (mekgejöwen uny) we ş.m. uglewodlar hemmesi “uglerod çeşmesi” bolup, saman, bugdaý sypaly we beýleki sypallar hem bolup biler. “uglerod çeşmeleri” hökmünde düşünilýär.

Azot mikroorganizmleriň ösmegi üçin azody köpeldip biler.Azoda näme baý?Karbamid, aminokislotalar, towuk dökünleri (iýmit ýokary belokly iýmitdir we ş.m.) Umuman aýdanyňda, fermentleýän materiallarymyz esasan azot çeşmesidir, soň bolsa uglerody azot bilen sazlamak üçin zerur bolanda “uglerod çeşmelerini” goşýarys.

Uglerodyň azot gatnaşygyndaky kompostlama täsiri

Kompostlaşdyrmagyň kynlygy, uglerod-azot nisbatlaryny belli bir aralykda nädip gözegçilikde saklamaly.Şonuň üçin kompost materiallary goşulanda, agramy ýa-da beýleki ölçeg birlikleri bolsun, dürli kompost materiallary ekwiwalent ölçeg birliklerine öwrülmelidir.

Kompostlamak prosesinde takmynan 60% çyglylyk mikroblaryň dargamagyna has amatlydyr, azyk galyndylarynyň uglerod-azot gatnaşygy 20: 1-e ýakyn bolsa-da, suwuň düzümi 85-95% arasynda bolup biler.şeýle.Adatça aşhana galyndylaryna goňur materiallar goşmak zerurdyr, goňur material artykmaç çyglylygy sorup biler. Kompost şemaly üýşmesikompost öwrüjihowa akymyny höweslendirmek üçin belli bir wagtlap kompost porsap biler.Kompost materialy gaty çyg bolsa, uglerodyň 40: 1 nisbatyna geçiň.Kompost materialy eýýäm 60% çyglylyga ýakyn bolsa, ýakyn wagtda 30: 1 iň oňat gatnaşyga bil baglap biler.

 

Indi, size kompost materiallarynyň iň giňişleýin uglerod-azot gatnaşygy bilen tanyşdyrarys.Ulanylýan kompost materiallaryna görä meşhur materiallaryň sanyny sazlap we ýokarda görkezilen ölçeg usullaryny birleşdirip, uglerod-azot gatnaşyklaryny iň oňat aralyga öwürip bilersiňiz.

Bu gatnaşyklar ortaça we hakyky C: N esaslanýar, hakyky işde käbir üýtgeşiklikler bolup biler, ýöne kompost goýanyňyzda kompostyňyzdaky uglerody we azody gözegçilikde saklamak üçin henizem gaty gowy usuldyr.

 

Köplenç ulanylýan goňur materiallaryň uglerod bilen gatnaşygy

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Parçalanan karton

350

350

1

Hardwoodbgämi

223

223

1

Hardwoodcbagryň

560

560

1

Dýaprakly ýapraklar

60

60

1

Green ýapraklary

45

45

1

Newspaper

450

450

1

Sosnaneedles

80

80

1

Sawdust

325

325

1

Cork gaby

496

496

1

Cork çipleri

641

641

1

Osypalda

60

60

1

Tüwi straw

120

120

1

Gowy wood çipleri

400

400

1

 

Gapaked ösümlikler

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Alfalfa

12

12

1

Ryegrass

26

26

1

Garga

34

34

1

Csöýgüli

23

23

1

Sygyrlar

21

21

1

Millet

44

44

1

Hytaýyň süýt lukmany

11

11

1

Leafaprak gorçisa

26

26

1

Pennisetum

50

50

1

Soýa

20

20

1

Sudangrass

44

44

1

Güýzlük bugdaý

14

14

1

 

Aşhana galyndylary

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Pkül

25

25

1

Kofegtegelek

20

20

1

Ggalyndylar(ölen şahalar)

30

30

1

Mbergili otlar

20

20

1

Khapa zibil

20

20

1

Fgök önüm ýapraklary

37

37

1

Dokma

110

110

1

Kesilen gyrymsy agaçlar

53

53

1

Hajathana kagyzy

70

70

1

Taşlanan konserwirlenen pomidor

11

11

1

Kesilen agaç şahalary

16

16

1

Gury haşal otlar

20

20

1

Täze haşal otlar

10

10

1

 

Ösümlik esasly kompost materiallary

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Apple pomace

13

13

1

Banana/ Banan ýapragy

25

25

1

Cokon gabygy

180

180

1

Cnagyş

80

80

1

Mekgejöwen sapaklary

75

75

1

Fdöwük bölekleri

35

35

1

Gzorlamak pomace

65

65

1

Gzorlamak

80

80

1

Gury ot

40

40

1

Dry baklagösümlikler

20

20

1

Pods

30

30

1

Ojanly gabyk

30

30

1

Rbuz gaby

121

121

1

Arahis gabyklary

35

35

1

Vegetaprakly ösümlik galyndylary

10

10

1

Sösümlik galyndylary

15

15

1

 

Animal dökün

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Ctowuk döküni

6

6

1

Sygyrdökün

15

15

1

Gsüle döküni

11

11

1

Hýa-da dökün

30

30

1

Adam dökünleri

7

7

1

Pig dökün

14

14

1

Towşan döküni

12

12

1

Goýun döküni

15

15

1

Siýdik

0.8

0.8

1

 

Omateriallar

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Gyrgyç / leňňeç damjalary

5

5

1

Fiş taşlaýyş

5

5

1

Lumber degirmen galyndylary

170

170

1

Seaweed

10

10

1

Galla galyndysy(uly piwo)

12

12

1

Gýagyş galyndysy(mikrobrew)

15

15

1

Suw arassalygy

25

25

1

 

Composting katalizatory

Material

C / N gatnaşygy

Cuglerodyň mazmuny

Azotyň düzümi

Bporoşok

14

14

1

Bbir poroşok

7

7

1

Pagta /soýa nahary

7

7

1

 

Gan tozy, haýwan ganynyň guramagyndan emele gelen poroşok.Gan tozy, esasan toprakdaky azot kabelleriniň düzümini ýokarlandyrmak, ösümlikleriň has dykyz we gök gök önümleri has “ýaşyl” etmek üçin ulanylýar.Süňk pudrasynyň tersine, gan tozy topragyň pH-ni azaldyp, topragy kislotaly edip biler.Toprak ösümlikler üçin örän peýdalydyr.

Gan tozy we süňk poroşokynyň roly Topragyň gowulaşmagyna gowy täsir edýär we nädogry dökünlemek ösümlikleriňizi ýakmaz.Toprak kislotaly bolsa, fosforyň we kalsiniň düzümini köpeltmek üçin süňk naharyny ulanyň, topragy aşgar edýär, Gül we miwe ösümlikleri üçin amatly.Toprak aşgar bolsa, azotyň mukdaryny köpeltmek we topragy kislotaly etmek üçin gan poroşokyny ulanyň.Leafaprakly ösümlikler üçin amatlydyr.Gysgaça aýdylanda, ýokardaky ikisini komposta goşmak kompostlamak üçin peýdalydyr.

 

Nädip hasaplamaly

Aboveokardaky sanawda berlen dürli materiallaryň uglerod-azot gatnaşygyna görä, kompostlamakda ulanylýan materiallar bilen birleşdirilip, dürli kompost materiallarynyň umumy sanyny hasaplaň, uglerodyň umumy mukdaryny hasaplaň we soňra bölekleriň umumy sanyna bölüň. Bu san 20 bilen 40 aralygynda bolmaly.

 

Uglerodyň azot bilen gatnaşygy nädip hasaplanýandygyny görkezmek üçin mysal:

Kömekçi material hökmünde 8 tonna sygyr goýun we bugdaý sypalynyň bardygyny göz öňünde tutsak, umumy materialyň uglerod-azot gatnaşygy 30: 1-e ýetmek üçin näçe bugdaý sypalyny goşmaly?

Tablisa göz aýladyk we sygyr goýunlarynyň uglerod-azot gatnaşygy 15: 1, bugdaý sypalynyň uglerod-azot gatnaşygy 60: 1, ikisiniň uglerod-azot gatnaşygy 4: 1, şonuň üçin biz bugdaý sypalynyň mukdaryny sygyr goýun mukdarynyň 1/4 bölegine salmaly.Hawa, ýagny 2 tonna bugdaý sypaly.

 

Başga soraglaryňyz ýa-da zerurlyklaryňyz bar bolsa, aşakdaky usullar bilen bize ýüz tutmagyňyzy haýyş edýäris:
whatsapp: +86 13822531567
Email: sale@tagrm.com


Iş wagty: Iýul-07-2022